موارد مصرف سیپروفلوکساسین چیست؟نحوه مصرف سیپروفلوکساسین چیست؟عوارض جانبی سیپروفلوکساسین  چیست؟موارد احتیاطی سیپروفلوکساسین  چیست؟تداخل دارویی سیپروفلوکساسین  چیست؟دوز مصرف سیپروفلوکساسین  چیست؟اشکال دارویی سیپروفلوکساسین  چیست؟

در ادامه پاسخی جامع به این سوالات خواهیم داد،همراه مجله اینترنتی ماهتوتا باشید.

سیپروفلوکساسین چیست؟

سیپروفلوکساسین (با نام انگلیسی: Ciprofloxacin و نام تجاری: سیپرو ) از داروهای آنتی بیوتیک متعلق به کلاس دارویی فلوروکینولون آنتی بیوتیک ها می باشد که برای درمان طیف وسیعی از عفونت های باکتریایی تجویز می شود.

این دارو با رشد توقف و جلوگیری از تولید مجدد باکتری ها عمل کرده و تنها برای عفونت های باکتریایی اثربخش است.

موارد مصرف سیپروفلوکساسین

سیپروفلوکساسین برای درمان عفونت های باکتریایی مختلف از جمله موارد زیر تجویز می شود:

• انتروکوک
• استافیلوکوک
• استرپتوکوک
• پروتئوس
• سودوموناس
• سالمونا
• شیگلا
• کلبسیلا
• سیاه زخم

عفونت های رایجی که معمولا با سیپروفلوکساسین درمان می شوند عبارتند از:

• عفونت های پوستی
• عفونت های تنفسی و سینوزیت
• عفونت دستگاه ادراری
• عفونت گوش
• برخی عفونت های چشم (قطره چشمی)
• پروستاتیت (التهاب غده پروستات)
• ذات الریه
• عفونت های استخوانی و مفاصل
• اسهال ناشی از باکتری ها
• گونوره یا سوزاک
• تب تیفوئید

این دارو برای درمان افرادی که در معرض انواع خاصی از طاعون قرار گرفته اند نیز به کار می رود.

نکته: این دارو تنها برای عفونت های بسیار شدید که با جایگزین های آنتی بیوتیکی ایمن تر قابل درمان نیستند استفاده می شود زیرا آنتی بیوتیک های گروه فلوروکینولون ممکن است باعث ایجاد عوارض جانبی جدی و ناتوان کننده ای همچون پارگی تاندون یا مشکلات عصبی شوند که در برخی موارد قابل برگشت نمی باشد.

نکته مهم: سیپروفلوکساسین برای عفونت های ویروسی همچون سرماخوردگی و آنفلوآنزا اثربخش نمی باشد، توجه به این نکته از آن جهت اهمیت دارد که استفاده نا به جا از هرگونه داروی آنتی بیوتیک ممکن است باعث کاهش اثر دارویی آن در سایر مواقع مورد نیاز شود.

حتما بخوانید » مشت کردن دست در خواب نشانه چیست؟+15 راهکار مؤثر

مقاومت دارویی نسبت به آنتی بیوتیک ها در افراد مختلف جهان رو به افزایش است، در سال 2014 مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها گزارش داد که میزان افزایش گونوره در 17 شهر آمریکایی بین سال های 1991 تا 2006 به دلیل مقاومت باکتری ها نسبت به سیپروفلوکساسین بوده است.

نحوه مصرف سیپروفلوکساسین

قبل از شروع مصرف دارو و یا بسته دارویی جدید حتما برچسب دارو را مطالعه کرده و سوالات خود را با پزشک در میان بگذارید.

این دارو را می توان به همراه غذا یا به تنهایی مصرف کرد.

مقدار مصرف سیپروفلوکساسین معمولا دو بار در روز (هر 12 ساعت) و صبح و عصر می باشد، با این وجود در مورد دوز مصرف دقیقا مطابق دستور پزشک عمل کنید.

قبل از مصرف سوسپانسیون یا محلول سیپروفلوکساسین بطری را به مدت 15 ثانیه خوب تکان داده و از قاشق مخصوص اندازه گیری دوز استفاده کنید.

سوسپانسیون سیپروفلوکساسین را با لوله یا تیوب تغذیه نخورید زیرا باعث مسدود شدن تیوب می شود.

حتما بخوانید » تست خواب یا پلی‌سومنوگرام چیست؟چگونه و چرا انجام می‌شود؟

هنگام مصرف این دارو مایعات فراوان بنوشید مگر آن که پزشک دستورالعمل دیگری بدهد.

دارو را حداقل 2 ساعت قبل یا 6 ساعت بعد از محصولاتی که ممکن است به دارو متصل شده و اثر آن را کاهش دهند مصرف کنید. از جمله:

• کیناپریل
• سولامر
• سوکرالفیت
• ویتامین ها یا مواد معدنی مانند مکمل روی و آهن
• محصولات حاوی منیزیم، آلومینیوم یا کلسیم مانند آنتی اسیدها، محلول دیدانوزین و مکمل های کلسیم

مواد غذایی سرشار از کلسیم از جمله محصولات لبنی همچون شیر و ماست یا نوشیدنی های کلسیمی اثر سیپروفلوکساسین را کاهش می دهند. این دارو را حداقل 2 ساعت قبل یا 6 ساعت بعد از این مواد غذایی مصرف کنید مگر آن که این محصولات بخشی از وعده غذایی بزرگ تر که شامل سایر مواد غذایی بدون کلسیمی است باشند، زیرا مواد غذایی دیگر اثر چسبندگی کلسیم را کاهش می دهند.

از پزشک درباره مصرف همزمان سیپروفلوکساسین و مکمل ها یا جایگزین های غذایی صحبت کنید.

حتما بخوانید » سرطان،17 نشانه که معمولا نادیده گرفته می‌شوند

برای به دست آوردن بهترین نتیجه این آنتی بیوتیک را در فواصل زمانی منظم و هر روز در ساعات مشابه روز قبل مصرف کنید تا نوبت دارو فراموش نشود.

دوره درمانی را به طور کامل به پایان برسانید و از قطع زودهنگام دارو – حتی اگر علائم بیماری در عرض چند روز ناپدید شده باشد – خودداری کنید، این کار خطر بازگشت عفونت را افزایش می دهد.

قرص های پیوسته رهش را به طور کامل بلعیده و از له کردن، خرد کردن یا شکستن آن خودداری کنید.

اگر در طول دوره درمان وضعیت بیماری ادامه یافته یا تشدید یابد با پزشک مشورت کنید.

عوارض جانبی سیپروفلوکساسین

قرص سیپروفلوکساسین 500

در صورت مشاهده علائم آلرژیک به سیپروفلوکساسین از جمله کهیر، تنفس مشکل، ورم در صورت یا گلو یا واکنش های شدید پوستی (تب، گلو درد، سوزش چشم ها، درد پوست، جوش های پوستی قرمز یا ارغوانی که پخش شده و باعث تاول یا پوسته پوسته شدن می شود) به اورژانس مراجعه کنید.

برخی عوارض جدی و خطرناک سیپروفلوکساسین عبارتند از:

• مشکلات تاندون
• اثر منفی روی اعصاب که می تواند به آسیب عصبی دائمی منجر شود
• تغییرات جدی رفتاری یا خلق و خو بعد از مصرف تنها یک دوز
• کاهش شدید قند خون که ممکن است به کما منجر شود

بنابراین در صورت مشاهده علائم زیر مصرف دارو را متوقف کرده و فورا با پزشک تماس بگیرید:

• علائم کاهش قند خون همچون سردرد، گرسنگی، تعریق، تحریک پذیری، سرگیجه، حالت تهوع، ضربان قلب سریع، احساس اضطراب یا لرزش
• علائم عصبی در دست ها، بازوان، پاها شامل بی حسی، ضعف، سوزن سوزن شدن یا درد سوزنده
• تغییرات جدی رفتاری یا خلق و خو مانند عصبی شدن، گیجی، آشفتگی، پارانویا، توهم، مشکلات حافظه، تمرکز مشکل، افکار مرتبط با خودکشی
• علائم پارگی تاندوم شامل درد ناگهانی، ورم، کبودی، حساسیت به لمس، سفتی، مشکلات حرکتی یا صدای ناگهانی هر یک از مفاصل (تا زمانی که از مراقبت های پزشکی برخوردار شوید به مفاصل استراحت دهید)

در موارد نادر مصرف سیپروفلوکساسین ممکن است باعث آسیب آئورت یا سرخرگ اصلی بدن شود که می تواند به خونریزی های خطرناک و مرگ منجر شود، در صورت درد شدید و دائمی در قفسه سینه، معده یا پشت به اورژانس مراجعه کنید.

• درد شدید معده، اسهال آبکی یا خونی
• ضربان قلب سریع یا کوبنده، احساس لرزش در قفسه سینه، تنگی نفس و سرگیجه ناگهانی مانند حالت غش کردن
• ظاهر شدن هرگونه نشانه جوش پوستی، مهم نیست چقدر جزئی باشد
• ضعف ماهیچه ها، مشکلات تنفسی
• کاهش یا قطع ادرار
• زردی (زرد شدن پوست یا چشم ها)
• افزایش فشار داخل جمجمه ای: سردردهای شدید، زنگ زدن گوش ها، سرگیجه، حالت تهوع، مشکلات بینایی، درد در ناحیه پشت چشم ها

عوارض جانبی شایع سیپروفلوکساسین عبارتند از:

حالت تهوع، استفراغ، اسهال، درد معده
خارش یا ترشحات واژن
سردرد
غیر طبیعی بودن تست عملکرد کبد

توجه: عوارض ذکر شده تنها بخشی از عوارض احتمالی سیپروفلوکساسین می باشد، برای اطلاع از لیست کامل عوارض جانبی این دارو با پزشک معالج صحبت کنید.

قطره سیپروفلوکساسین برای عفونت چشم

موارد احتیاطی مصرف سیپروفلوکساسین

• اگر به این دارو یا سایر آنتی بیوتیک های خانواه کینولون مانند نورفلوکساسین، جمی فلوکساسین، لووفلوکساسین، موکسی فلوکساسین یا اوفلوکساسین حساسیت دارید قبل از مصرف سیپروفلوکساسین حتما به پزشک اطلاع دهید.
• قبل از مصرف این دارو سوابق پزشکی خود را در اختیار پزشک قرار دهید بخصوص اگر سابقه مشکلات قلبی (مانند حمله قلبی اخیر)، فشار خون بالا، دیابت، مشکلات مفاصل یا تاندون ها (مانند التهاب تاندون، التهاب شدید شانه یا بورسیتیس)، آرتریت، بیماری های کلیوی، کبدی، مشکلات روانی و خلق و خو (مانند افسردگی)، میاستنی گراویس، مشکلات عصبی (مانند نوروپاتی محیطی)، تشنج و مواردی که خطر بروز تشنج را افزایش می دهد (مانند آسیب مغزی و سر، تومورهای مغزی، آترواسکلروز مغزی)، مشکلات گردش خون، آنوریسم، تنگ یا سخت شدن شریان ها، بیماری های ژنتیکی همچون سندرم مارفان یا سندرم اهلرز دانلوس
  دارید.
• سیپروفلوکساسین ممکن است باعث اختلال “طولانی شدن زمان QT” شود که روی ریتم قلب اثر منفی گذاشته و به ندرت می تواند به مشکلات جدی اما کمتر کشنده همچون تپش قلب سریع یا نامنظم و علائم دیگر همچون سرگیجه یا خستگی شدید منجر شود که در این موارد باید سریعا به اورژانس مراجعه شود.
• مصرف برخی داروها یا سابقه ابتلا به بعضی از بیماری های خاص باعث افزایش خطر “طولانی شدن زمان QT” می شود، بنابراین قبل از مصرف سیپروفلوکساسین لیست تمام داروهای مصرفی و سابقه بیماری هایی همچون مشکلات قلبی خاص (نارسایی قلبی، ضربان قلب کند و طولانی شدن زمان QT در EKG)، سابقه ارثی ابتلا به مشکلات قلبی خاص (طولانی شدن زمان QT در EKG، مرگ ناگهانی در اثر مشکل قلبی) را در اختیار پزشک قرار دهید.
• پایین بودن سطح پتاسیم یا منیزیم در خون نیز خطر ابتلا به اختلال طولانی شدن زمان QT را افزایش می دهد بخصوص اگر داروهای خاص مانند دیورتیک ها مصرف می کنید یا دچار تعریق شدید، اسهال یا استفراغ هستید.
• سیپروفلوکساسین به ندرت باعث تغییرات شدید قند خون بخصوص در افراد دیابتی می شود اما توصیه می شود قند خون را به صورت منظم چک کرده و نتایج را به پزشک اطلاع دهید.
• در دوره درمان به علائم قند خون بالا مانند افزایش تشنگی یا افزایش ادرار توجه داشته باشید، همچنین مصرف این دارو ممکن است اثر کاهندگی قند خون در داروی گلیبورید را افزایش دهد بنابراین به علائم کاهش شدید قند خون از جمله تعریق ناگهانی، لرزش، تپش قلب سریع، گرسنگی، تاری دید، سرگیجه، سوزن سوزن شدن دست یا پا توجه داشته باشید و موارد غیرعادی را به پزشک اطلاع دهید.
• سیپروفلوکساسین ممکن است باعث حساسیت پوست نسبت به نور خورشید شود. از ضد آفتاب، کلاه، عینک آفتابی و غیره استفاده کرده و در صورت بروز آفتاب سوختگی، قرمزی، خارش، جوش یا ورم با پزشک مراجعه کنید.
• سیپروفلوکساسین ممکن است باعث سرگیجه و خواب آلودگی شود بنابراین هنگام اثر دارو از رانندگی، کار با ماشین آلات و انجام فعالیت هایی که نیاز به هوشیاری کامل دارد اجتناب کرده و مصرف نوشیدنی های الکلی را محدود کنید.
• این دارو ممکن است اثر واکسن های باکتریایی همچون واکسن تیفوئید را کاهش دهد، بنابراین در دوره مصرف آن از واکسیناسیون خودداری کنید مگر آن که پزشک اجازه دهد.
• قبل از هرگونه عمل جراحی لیست داروهای مصرفی خود را در اختیار پزشک یا دندانپزشک قرار دهید.
• این دارو حاوی ساکارز است، افرادی که از بیماری های متابولیکی ارثی نادر همچون عدم تحمل فروکتوز، کمبود سوکراز-ایزومالتاز یا سوء جذب گلوکز – گالاکتوز رنج می برند از مصرف این دارو اجتناب کنند.
• کودکان به برخی عوارض جانبی این دارو بخصوص مشکلات مفاصل و تاندون ها حساس تر می باشند.
• افراد مسن ممکن است بیش از دیگران در معرض برخی عوارض جانبی سیپروفلکوساسین از جمله اختلال طولانی شدن زمان QT و مشکلات تاندون قرار دارند. بخصوص افرادی که داروهای کورتون همچون پردنیزون یا هیدروکورتیزون مصرف می کنند.
• مشکلات تاندون در افرادی که داروهای استروئیدی مصرف می کنند یا سابقه پیوند عضو داشته اند بیشتر از سایرین می باشد.
• مصرف داروهای آنتی بیوتیک می تواند باعث بروز اسهال شود که ممکن است نشانه عفونت جدید باشد، اگر دچار اسهال آبکی یا خونی شده اید قبل از مصرف داروهای ضد اسهال با پزشک مشورت کنید.

سیپروفلوکساسین در بارداری

از مصرف سیپروفلوکساسین در دوران بارداری اجتناب کنید مگر تحت نظر پزشک و در مواردی که مصرف این دارو واقعا مورد نیاز است.

سیپروفلوکساسین و شیردهی

این دارو از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می شود، قبل از شیردهی حتما با پزشک مشورت کنید.

سیپروفلوکساسین در نوزادان و کودکان

مصرف این دارو در نوزادان و کودکان زیر 18 سال توصیه نمی شود مگر در عفونت های شدید و خاص و زیر نظر پزشک.

سیپروفلوکساسین و عفونت واژن

گاهی اوقات بعد از درمان با آنتی بیوتیک ها از جمله داروی سیپرو، ممکن است عفونت های مخمری واژینال در فرد ایجاد شود، در صورتی که سابقه قبلی عفونت مخمری نداشته و علائم آن را مشاهده می کنید حتما به پزشک مراجعه کنید.

حتما بخوانید » کلسترول خون در سنین مختلف چقدر باید باشد؟+تنظیم کلسترول خون

تداخل دارویی سیپروفلوکساسین

قرص سیپروفلوکساسین در چه مواردی استفاده می شود ؟

از آن جا که برخی داروها ممکن است روی عملکرد سیپروفلکوکساسین اثر گذاشته و یا مصرف این دارو روی برخی داروهای دیگر تاثیر داشته باشد بنابراین بسیار مهم است که قبل از مصرف این دارو حتما درباره تعاملات دارویی آن اطلاعات کافی به دست آورید.

برخی تداخل های دارویی سیپروفلوکساسین عبارتند از:

• بسیاری از آنتی اسیدها، ویتامین ها و مکمل هایی که حاوی منیزیم، کلسیم، آلومینیوم، آهن یا روی
• داروهای بدون نسخه ضد درد و ضد تب همچون ایبوپروفن یا ادویل یا مورتین و ناپروکسن
• داروهای کافئین دار؛ این دارو اثر کافئین را افزایش می دهد، به همین دلیل مصرف همزمان نوشیدنی های کافئین دار یا داروهای بدون نسخه حاوی کافئین با سیپروفلوکساسین خطر بروز عوارض جانبی کافئین همچون عصبی شدن، بی خوابی و اضطراب را افزایش می دهد.
• داروی تئوفیلین؛ اگر از تئوفیلین (برندهایی همچون الیکسوفیلین، یونیفیل و تئو 24) برای درمان آسم یا خس خس سینه استفاده می کنید باید از مصرف سیپروفلوکساسین اجتناب کنید زیرا ممکن است باعث واکنش های شدید همچون حمله قلبی، مشکلات تنفسی و تشنج شود.

سایر داروهایی که با سیپروفلوکساسین تداخل دارند عبارتند از:

• داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین (کومادین، جانتون)
• داروهای ضد تشنج مانند فنی توئین (دیلانتین، فنیتک)
• داروهای ضد افسردگی خاص و داروهای درمان بیماری های روانی مانند کلوزاپین (کلوزاریل، فازاکلو)
• داروهای حاوی کافئین از جمله اکسدرین، نودوز و ویوارین
• سرکوب کننده سیستم ایمنی سیکلوسپورین (ژنفراف، نئورال، سندیمون)
• آرامبخش عضلانی تیزانیدین ( زانافلکس)
• دیورتیک ها
• داروهای خاص برای تپش قلب نامنظم مانند آمیودارون (کوردارون)، دیزوپیرامید (نورپیس)، و پروکاینامید (پروکانبید)
• داروی آرتریت متوترکسات (روماترکس، ترکسال)
• داروی مورد استفاده برای حالت تهوع، استفراغ، سوزش سر دل و رفلاکس به نام متوکلوپرامید (رگلان)
• انسولین و داروی دیابت نوع 2 گلیبورید (دیابتا، گلوکوانس، میکروناز)
• بعضی داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن (ادویل، مورتین)، ناپروکسن، سلکوکسیب، دیکلوفناک، ایندومتاسین، ملوکسیکام و غیره
• داروهای استروئیدی مانند پردنیزون

دوز مصرف سیپروفلوکساسین

سیپروفلوکساسین اطلاعات کامل قرص و قطره Ciprofloxacin 2020

مقدار مصرف سیپروفلوکساسین به نوع عفونت باکتریایی فرد بستگی دارد و دوز و طول دوره درمان با توجه به وضعیت پزشکی بیمار و واکنش بدن به درمان تعیین می شود.

این دارو معمولا به صورت قرص های معمولی و پیوسته رهش یا محلول تجویز می شود.

قرص های معمولی و محلول این دارو معمولا دو بار در روز (صبح و عصر) و قرص های پیوسته رهش آن معمولا یک بار در روز تجویز می شود.

حتما بخوانید » آلزایمر؛مراحل بیماری آلزایمر چیست؟

برخی دوزهای مصرف رایج قرص سیپروفلوکساسین معمولی عبارتند از:

• برای عفونت گونوره ساده: یک دوز 250 میلی گرم
• عفونت ساده دستگاه ادراری: 250 میلی گرم هر 12 ساعت و به مدت 3 روز
• اسهال باکتریایی: 500 میلی گرم هر 12 ساعت به مدت 5 تا 7 روز
• سینوزیت حاد: 500 میلی گرم هر 12 ساعت به مدت 10 روز
• ذات الریه شدید: 750 میلی گرم هر 12 ساعت برای 7 تا 14 روز
• پروستاتیت باکتریایی مزمن: 500 میلی گرم هر 12 ساعت برای 28 روز
• عفونت متوسط استخوانی یا مفاصل: 500 میلی گرم هر 12 ساعت برای 4 تا 6 هفته

توجه: از خوددرمانی عفونت پرهیز کرده و قبل از مصرف هرگونه داروی آنتی بیوتیک ابتدا با پزشک مشورت کنید.

در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف سیپروفلوکساسین، به محض یادآوری نسبت به مصرف آن اقدام کنید. اما اگر زمان زیادی تا نوبت بعدی باقی نمانده از خوردن آن صرف نظر کرده و هرگز دوز یک نوبت را دو برابر نکنید.

عوارض مصرف بیش از حد سیپروفلوکساسین

در صورت مصرف بیش از حد سیپروفلوکساسین و مشاهده علائمی همچون مشکلات تنفسی یا حالت غش با اورژانس تماس بگیرید.

مصرف بیش از حد این دارو ممکن است باعث آسیب های کلیوی شود.

حتما بخوانید » آتاکسی چیست؛13دلیل ایجاد،علائم و درمان‌آن

نتایج مطالعات حیوانی نشان داده اوردوز سیپروفلوکساسین می تواند باعث مشکل کاهش تنفسی، استفراغ و تشنج می شود.

اشکال دارویی سیپروفلوکساسین

برخی اشکال دارویی سیپروفلوکساسین در ایران عبارتند از:

قرص رازوسیپروفلوکساسین 250 و 500 میلی گرم
قرص سیپروکینول 250 و 500 میلی گرم
قرص سیپروتد 250 و 500 میلی گرم
قرص سیپروفلوکساسین 250 و 500 میلی گرم
قرص سیپروفکت 500 میلی گرم
قرص سیپروکیم 250 و 500 میلی گرم
ویال سیپروفلوکساسین 0.2% 100 میلی لیتر
ویال اینفو-لوگزاسین 200 میلی گرم/ 100 میلی لیتر
ویال سیپرینول 200 میلی گرم/ 100 میلی لیتر
ویال سیپروکس 200 میلی گرم/ 20 میلی لیتر
ویال سیپروفلوگزاسین 200 میلی گرم/ 100 میلی لیتر
انفوزیون یا قطره سیپروفلوکساسین 200 میلی گرم/ 100 میلی لیتر
ویال سیپروفلوکساسین 200 و 400 میلی گرم

سخن پایانی …

قبل از آماده کردن محلول سیپروفلوکساسین، پودر آن را در دمای اتاق نگهداری کنید، پس از تهیه محلول، می توانید سوسپانسیون را در دمای اتاق یا داخل یخچال نگهداری کنید. از انجماد محلول جلوگیری کرده و بعد از دو هفته داروی باقی مانده را دور بریزید.

حتما بخوانید » هانتینگتون؛درمان،علائم،عوارض و روش های تشخیص آن2020

این دارو را در دمای اتاق و به دور از گرما، رطوبت، کودکان و حیوانات خانگی نگهداری کنید.

منابع » webmd – drugs – everydayhealth